Dawniej

Dokument  lokacyjny Iławy z 1305 roku nie zachował się. Iława należała do jednego z mniejszych miast. Obszar wewnątrz murów miejskich równał się 4,2 ha. Do miasta prowadziły dwie główne bramy: Lubawska i Prabucka. Mieszczanie iławscy korzystali z łaźni, a browar dostarczał  słynnego  iławskiego  piwa.

Pierwsza siedziba iławskiego magistratu mieszcząca się w centralnej części rynku spłonęła w wielkim pożarze 1706 roku. Na nową siedzibę trzeba było czekać ponad 200 lat, dopiero w latach 1910-1912 wzniesiono nowy gmach. Ratusz w swojej pierwotnej formie nie przetrwał drugiej wojny światowej.

W Prusach Wschodnich i nie tylko słynna była restauracja „Ratskeller”, usytuowana na parterze ratusza. Podawano tam szczególne danie zwane „Błękitnym węgorzem”. Mięso tej ryby z Jezioraka przyrządzanej według specjalnej receptury  było  wykwintne i drogie.

Na początku XX wieku Iława była miastem, w którym funkcjonowały wszystkie nowoczesne media, takie jak: wodociągi, kanalizacje, sieć telefoniczna oraz gazowe oświetlenie ulic. Gaz był produkowany w iławskiej gazowni, czyli w miejscu dzisiejszej cerkwi grecko-katolickiej.

W połowie XIX wieku w centrum miasta, naprzeciw siedziby ratusza powstał drewniany kościół dla iławskich katolików i żołnierzy służących w koszarach. Po zakończeniu drugiej wojny światowej kościół przekazano ewangelikom, a na początku lat 60. został rozebrany.

W miejscu dawnej bramy Prabuckiej usytuowanej na Starym Mieście znajdował się niegdyś areszt. Miasto często nie miało funduszy na utrzymywanie aresztantów. W więzieniu było zimno, a jedzenie osadzonym musiała donosić rodzina. Więźniowie nie posiadający rodziny przymierali  głodem.

Na krańcu ulicy Lubawskiej, biegnącej z samego serca przedwojennej Iławy, na potrzeby wojskowe zbudowano lotnisko z hangarem.  Ukryte wśród drzew było doskonale zamaskowane. Po zakończeniu I wojny światowej zlikwidowano je, a szkielet hangaru wykorzystano do budowy sali gimnastycznej  dzisiejszej SP 1.

Źródła niemieckie i plan miasta z 1620 roku pokazują, że w Iławie znajdowały się dwa niewielkie zamki zbudowane przez Krzyżaków. Jeden mieścił się w pobliżu kościoła gotyckiego, drugi natomiast na wyspie Wielka Żuława. Niestety do dziś nie przetrwały żadne ślady po tych budowlach.

O bezpieczeństwo w mieście dbała straż miejska i dzielni strażacy. Budynek straży pożarnej znajdował się nad rzeką Iławką. To właśnie w tym miejscu strażacy każdej zimy organizowali dla iławian lodowisko. Podawano tu gorące napoje i ciastka, a czas ślizgawki umilała strażacka orkiestra...

Więcej o historii Iławy przeczytacie Państwo w albumie "Iława inspiruje od 715 lat". Do nabycia w biurze Informacji Turystycznej.